Yvonne Kort, de lifestyle mondhygiënist van 'Oergezonde mond' legt uit;
Vezelrijke voeding is cruciaal voor een gezonde mond- en darmgezondheid. De flora in je mond en darmen hebben vezels nodig om optimaal te functioneren. Vezels dragen bij aan de algehele gezondheid.
Het belang van een gezonde flora in de mond en darmen
Wees goed voor je bacteriën en zij zullen goed voor jou zorgen!! Maar waarom wordt dit eigenlijk gezegd?
Je lichaam herbergt van nature talloze micro-organismen, zoals bacteriën, schimmels en virussen. Ze zijn in aantal tien keer groter dan het aantal menselijke cellen in jouw lichaam en wegen samen zo'n 1,5 kilo! Deze micro-organismen bevinden zich met name in je spijsverteringskanaal en dan voornamelijk in de dikke darm.
Elk deel van je lichaam heeft zijn eigen microbiële flora (bacteriën), ook bekend als microbioom. Deze flora wordt gevormd vanaf je geboorte en kan in de loop van de tijd veranderen door verschillende factoren, zoals:
- Veranderingen in je voedingspatroon
- Gebruik van antibiotica, de pil en bepaalde medicijnen
- Verhuizing naar een andere omgeving
- Werkomgeving
Een gezonde flora in de mond en darmen vereist een goede balans tussen beschermende bacteriën en ziekteverwekkende bacteriën. Bijvoorbeeld, de Streptococcus Mutans (tandplak bacteriën) in de mond kunnen gaatjes veroorzaken, terwijl paropathogene bacteriën parodontitis veroorzaken. Goede bacteriën beschermen de slijmvliezen (zoals tandvlees, wang, darmslijmvlies) en helpen bij de spijsvertering. Het draait allemaal om een goede balans en wat kun je daarvoor doen?
Eet Vezels!
Verschillende stoffen in voeding beïnvloeden de samenstelling van je microbioom, de darm- en mondflora. Hoe kun je je flora verbeteren? Juist, door vezels te eten!
Voedingsvezels leveren geen voedingsstoffen aan je lichaam en kunnen niet verteerd worden in de dunne darm. Ze zorgen echter wel voor een verzadigd gevoel en vormen de belangrijkste voedingsbron voor de mond- en darmflora. Er zijn twee soorten voedingsvezels: fermenteerbare vezels en niet-fermenteerbare vezels.
Fermenteerbare vezels, ook bekend als prebiotica, hebben een direct effect op de samenstelling van je flora. Ze worden voornamelijk aangetroffen in groenten en fruit. Deze vezels nemen water op en zijn vaak wateroplosbaar.
Pathogenen (ziekteverwekkende bacteriën) gedijen op suiker- en zetmeelrijke voeding, terwijl ze prebiotica niet goed kunnen verteren. Een vezelrijk dieet in de mond zorgt voor een gezonder milieu. Door vezelrijke voeding te kauwen, stimuleer je de speekselproductie. Speeksel bevat antimicrobiële eigenschappen die infecties helpen voorkomen. Om een goede balans te behouden, moet je minder suiker en zetmeel consumeren. Suiker en zetmeel zijn overvloedig aanwezig in bewerkte voedingsmiddelen zoals koekjes, gebak, aardappelen, rijst en pasta.
Hoeveel vezels moet je dagelijks consumeren?
Voor een optimale gezondheid zou je dagelijks minimaal 30 gram voedingsvezels moeten eten. De ideale hoeveelheid ligt zelfs op 120 gram vezels per dag, maar de meeste mensen halen niet eens de minimale vereiste van 30 gram per dag.
De juiste balans
Schadelijk voor goede bacteriën zijn geraffineerde suikers en graanproducten. Pas ook op met fruitsappen en honing. Fruit en honing bevatten natuurlijke suikers, maar te veel kan een negatieve invloed hebben op je flora. Houd alles in balans en eet gevarieerd.
Een goede balans tussen goede en slechte bacteriën is essentieel voor MONDGEZONDHEID, darmgezondheid en algemene gezondheid.
Vezels in groenten
Eet jij dagelijks 2 stuks fruit en 200 gram groenten? Het voedingscentrum adviseert inmiddels 300 gram groenten per dag. Echter, deze hoeveelheden zijn minimaal nodig voor een goede gezondheid, dus de ondergrens. Als je fitter wilt worden en mondproblemen wilt voorkomen of behandelen, is het raadzaam om je groenteconsumptie te verhogen naar minimaal 400 gram per dag, maar meer is nog beter.
Overzicht van vezels in groenten
Product - Vezels/100 gram
- Asperge - 2,1
- Aardpeer - 1,6
- Artisjok - 5,4
- Avocado - 6,7
- Bloemkool - 2,5
- Broccoli - 2,6
- Prei - 1,8
- Spinazie - 2,2
- Spruitjes - 3,8
- Pastinaak - 4,9
- Ui - 1,7
- Wortel - 2,8
- Appel - 2,4
- Dadels - 6,7
- Zwarte bessen - 4,1
- Kokos - 9
- Olijven - 3,3
- Peer - 3,1
- Sinaasappel - 2,2
prebiotica in voeding
Onze voeding bepaalt de samenstelling van ons microbioom. Om je microbioom te verbeteren, is een voedingspatroon met veel prebiotica essentieel. De meest waardevolle prebiotica worden aangetroffen in voedingsmiddelen uit de composietenfamilie en bij lelie-achtige planten, zoals:
- Ui
- Prei
- Asperge
- Knoflook
- Witlof
- Aardpeer
- Schorseneren
- Artisjok
- Sla
- Andijvie
- Laurier
Lees ook de blog van Yvonne over de invloed van voeding op ontstekingen in de mond. Boeken over voeding, lifestyle en MONDGEZONDHEID zijn verkrijgbaar bij auteurs zoals Louise Witteman en Yvonne Kort